De kracht van klank en muziek voor je brein.
Muziek is mij met de paplepel ingegoten. Mijn vader is musicus en muziek is zijn leven.
Ook ik voel een enorme verbinding met muziek en ik zou me een leven zonder klank en muziek niet voor kunnen stellen.
Muziek is veel meer dan een melodie waarnaar je luistert of ritme waarop je beweegt. Het is een krachtige ingang die diep doorwerkt in ons brein én ons lichaam. In mijn praktijk maak ik veel gebruik van klank en muziek en zie ik dagelijks hoe het mensen kan helpen om verbonden te raken met hun lichaam, spanning los te laten en tot ontspanning en vitaliteit te komen.
Muziek en het brein. Wat de wetenschap zegt:
Neurowetenschapper Erik Scherder (VU Amsterdam) maakt in zijn colleges, lezingen en publicaties duidelijk dat muziek het brein op unieke wijze activeert. Waar taal vaak slechts specifieke hersengebieden aanspreekt, zet muziek bijna het hele brein aan het werk: motoriek, geheugen, emoties, concentratie én het beloningssysteem (waardoor dopamine vrijkomt: neurotransmitter die zorgt voor gevoelens van plezier, motivatie, verwondering en beloning)
- Beweging en ritme: Ritmische muziek stimuleert de motorische cortex, wat muziek zo geschikt maakt voor beweging en revalidatie.
- Geheugen en emotie: Via het limbisch systeem ìn het brein verbindt muziek herinneringen en gevoelens, zelfs bij mensen met alzheimer/dementie.
- Een prachtig voorbeeld hiervan: https://www.youtube.com/watch?v=owb1uWDg3QM
Stressregulatie: Muziek verlaagt stresshormonen en brengt balans in het autonome zenuwstelsel.
Scherder noemt muziek daarom niet alleen mooi of ontspannend, maar juist ook een vorm van hersengymnastiek, een wezenlijke bijdrage aan cognitieve gezondheid en welzijn.
Citaat van Erik Scherder
“Als je naar muziek luistert, of je nu zelf muziek maakt of meedoet met zingen, dan doet eigenlijk je hele brein mee. Er zijn weinig andere activiteiten waarbij zoveel hersengebieden tegelijk actief zijn.”
Muziek is een breed geïntegreerde stimulans voor het lichaam én brein.
De kracht van klank in de praktijk
In mijn sessies en training gebruik ik muziek en klank als instrument om mensen dichter bij hun gevoel en beweging te brengen. Een simpel ritme kan spanning doen smelten, terwijl resonante klanken ontspanning in adem en lichaam stimuleren. Ritme en ritmisch bewegen brengt je in je lijf. Van hoofd en denken naar lichaam/hart en voelen.
Dat is precies wat muziek zo uniek maakt: het raakt lagen waar woorden soms niet bij kunnen.
Drie tips om muziek thuis in te zetten:
Wil je zelf ervaren wat muziek en klank doen voor jouw brein en welzijn? Probeer deze eenvoudige mogelijkheden:
- Voor ontspanning
Kies rustige muziek met een langzaam tempo (bijvoorbeeld instrumentale klanken of natuurgeluiden). Ga even zitten of liggen en volg bewust je ademhaling op het ritme van de muziek. Het zenuwstelsel ontspant. Je kunt spanning loslaten en in kalmte en de herstelmodus zijn. - Voor focus
Luister naar instrumentale muziek terwijl je werkt of studeert. Dit stimuleert je concentratie zonder dat de tekst je afleidt. Wetenschappelijk onderzoek wijst vooral naar Mozart (pianoconcerten, sonates), Barokmuziek (Bach, Vivaldi, Händel), Beethoven (lichte delen, vroege werken, strijkkwartetten), Debussy of Satie.
Bijv: J.S. Bach – das Wohltemperierte Klavier of Mozart – Piano concert nr. 21Er wordt ook volop onderzoek gedaan naar de werking van Binaural Beats. Lees hier meer over in mijn blog over deze modernere vorm van klankresonantie en de invloed op het brein.
- Voor energie
Zet een vrolijk, ritmisch nummer op en beweeg mee. Of dat nu dansen, schudden, shaken, swingen, lopen of gewoon ritmisch meebewegen met je handen is. Je activeert daarmee niet alleen je spieren, maar ook je beloningssysteem in de hersenen. Hallo dopamine! Kies vooral muziek waar je van houdt!
Muziek als sleutel tot welzijn
In een wereld vol prikkels kan muziek een sleutel zijn om rust te vinden, energie op te wekken en jezelf weer in balans te brengen. Wetenschap en praktijk vullen elkaar daarin prachtig aan: waar onderzoekers zoals Erik Scherder de werking verklaren, ervaar ik ook in de praktijk hoe groot de impact van muziek en klank werkelijk is.
Bij Carla Movement gebruik ik muziek en klank als brug naar beweging, emotie, ontspanning en innerlijke kracht, ondersteund door wat de wetenschap ons leert.